Ring galahé sané becik puniki, iriki jagi unggahang
titiang gumanti risaksat nyobyahang mangda kawikanin antuk para krama Baliné.
Mogi-mogi ja mapikenoh, mawinan jagi dangan nulis surat mabasa Bali, utaminipun
indik pasinggihan (penghormatan) majeng ring sang sané katuju. Uratiang ring
sor puniki!
1) Yth. (Yang terhormat) gentosin antuk
Swt. (Sané wangiang titiang), utawi
Sst. (Sané singgihang titiang).
Sst. (Sané singgihang titiang).
Conto ring
nulis surat kadi puniki :
Yth. Bendesa
Pakraman Seraya
d.a. Seraya-Karangasem
di Amlapura
d.a. Seraya-Karangasem
di Amlapura
Dados surat
kadi puniki :
Swt. Bendesa
Pakraman Seraya
a.g. Seraya-Karangasem
ring Amlapura
a.g. Seraya-Karangasem
ring Amlapura
2) Yts. (Yang tersayang) gentosin antuk Sat.
(Sané asihin titiang)
3) Ytc. (Yang tercinta) gentosin antuk Stt.
(Sané tresnain titiang)
Conto ring
surat kadi puniki :
Ytc. Luh Apriliani
d.a. Br Merajan Desa Seraya Barat
di Seraya
d.a. Br Merajan Desa Seraya Barat
di Seraya
Dados surat
kadi puniki :
Stt. Luh
Apriliani
a.g. Br Merajan Desa Seraya Barat
ring Seraya
a.g. Br Merajan Desa Seraya Barat
ring Seraya
Istilah tiosan sané sering manggén ring surat-surat
mabasa Indonesia, taler sampun laca-laca titiang kadi ring sor puniki,
mogi-mogi wénten pikenohipun.
4) d.a. (dgn alamat) gentosin antuk a.g.
(antuk genah)
5) a.n. (atas nama) gentosin antuk a.p.
(antuk parab)
6) u.b. (utk beliau) gentosin antuk m.d.
(majeng dané)
7) Sdr. (Saudara) gentosin antuk Smt.
(Sameton).
8) Ttd. (tertanda) gentosin antuk Klt.
(Kalinggatanganin)
9) dll. (dan lain2) gentosin antuk msl.
(miwah sané lianan)
10) lampiran gentosin antuk lepihan
11) prihal gentosin antuk indik
12) Dengan Hormat gentosin antuk Om Swastyastu
13) tembusan gentosin antuk tumusan
Ring sor puniki titiang jagi ngaturang imba utawi
conto daging surat undangan, taler imba/conto pamuput surat:
Daging surat: “Atas rahmat Tuhan Yang Maha Esa, saya
mengundang kehadiran Bapak/Ibu/Sdr. pada upacara perkawinan putra-putri
kami.”.
Basa Balinné ‘Malarapan asung kerta wara
nugrahan Ida Hyang Parama Wisesa, titiang ngaptiang sapangrauh Bapak/Ibu/Smt.
Ri sajeroning pawiwahan pianak titiang’.
Pamuput surat: “Demikianlah surat ini disampaikan,
atas perhatian Sdr. (Saudara) Saya mengucapkan terima kasih.”
Basa Baliné: ‘Kadi asapunika rerepi puniki
katur, mantuk ring uratian Smt. (Sameton), titiang ngaturang suksmaning manah’.
Pangaptin titiang, ngiring sareng-sareng nyobyahang
kruna miwah istilah-istilah utawi reringkesan sané sampun karincikang gumanti
wénten kanggén sepat siku-siku ri kalaning nulis surat mabasa Bali. Elingang,
silih sinunggil cihnan (sifat) basa, wantah konvensional utawi pasumanggeman
‘kesepakatan’. Yéning sampun akéh anaké nganggén istilah punika, majanten ipun
pacang manados basa sané lumrah (baku). Majanten pacang banget pikenohipun
imbangang ring nénten wénten anggén. Salanturnyané, para yowana Baliné sané
pacang nulis surat mabasa Bali, nénten pacang bingung/méweh malih sakadi sané
naenan rasayang titiang. Astungkara.